Uprawnienia strażników
Zgodnie z art. 12 Ustawy o strażach gminnych z dnia 29 sierpnia 1997 r. (Dz.U.2019.1795 z póź. zm.) funkcjonariusz Straży Miejskiej ma prawo do:
1. Udzielania pouczeń, zwracania uwagi, ostrzegania oraz stosowania innych środków oddziaływania wychowawczego.
2. Legitymowania osób w uzasadnionych przypadkach w celu ustalenia ich tożsamości.
3. Ujęcia osób stwarzających w sposób oczywisty bezpośrednie zagrożenie dla życia lub zdrowia ludzkiego, a także dla mienia i niezwłocznego doprowadzenia do najbliższej jednostki Policji.
3a. Dokonywania kontroli osobistej, przeglądania zawartości podręcznych bagaży osoby:
a. W przypadku której istnieje uzasadnione podejrzenie popełnienia czynu zabronionego pod groźbą kary.
b. W związku z wykonywaniem czynności określonych w punkcie 3.
c. W związku z wykonywaniem czynności podejmowanych wobec osób nietrzeźwych w celu doprowadzenia ich do izby wytrzeźwień lub do miejsca zamieszkania, jeżeli zachodzi uzasadnione podejrzenie, że osoba ta posiada przy sobie niebezpieczne przedmioty dla życia lub zdrowia ludzkiego.
4. Nakładania grzywien w postępowaniu mandatowym za wykroczenia określone w trybie przewidzianym przepisami o postępowaniu w sprawach o wykroczenia.
5. Dokonywania czynności wyjaśniających, kierowania wniosków o ukaranie do sądu, oskarżania przed sądem i wnoszenia środków odwoławczych- w trybie i zakresie określonym w Kodeksie postępowanie w sprawach o wykroczenia.
6. Usuwania pojazdów i ich unieruchamiania przez blokowanie kół w przypadkach, zakresie i trybie określonych w przepisach o ruchu drogowym.
7. Wydawania poleceń.
8. Żądania niezbędnej pomocy od instytucji państwowych i samorządowych.
9. Zwracania się, w nagłych przypadkach o pomoc do jednostek gospodarczych prowadzących działalność w zakresie użyteczności publicznej oraz organizacji społecznych, jak również do każdej osoby o udzielenie doraźnej pomocy na zasadach określonych w ustawie o Policji.
10. Obserwowania i rejestrowania przy użyciu środków technicznych obrazu zdarzeń z miejsc publicznych.
Straż Miejska podczas wykonywania swoich zadań ma obowiązek respektowania godności ludzkiej oraz przestrzegania i ochrony praw człowieka. Czynności te powinny być wykonywane w sposób możliwie najmniej naruszający dobra osobiste osoby, wobec której zostają podjęte.
Zgodnie z art. 14 Ustawy o strażach gminnych z dnia 29 sierpnia 1997 r. (Dz.U. 1997 nr 123 poz. 779 z póź.zm.) , strażnik ma prawo stosować środki przymusu bezpośredniego wobec osób uniemożliwiających wykonanie przez niego ustawowych zadań.
Do środków przymusu bezpośredniego należą:
1. siła fizyczna w postaci technik: transportowych, obrony i obezwładnienia.
2. kajdanki.
3. pałka służbowa.
4. psy i konie służbowe.
5. przedmioty przeznaczone do obezwładniania osób za pomocą energii elektrycznej.
6. ręczne miotacze substancji obezwładniających.
7. siatka obezwładniająca wobec zwierząt.
Ustawa o środkach przymusu bezpośredniego i broni palnej z dnia 24 maja 2013 r. (Dz.U.2018.1834 z póź. zm.)
Środki przymusu bezpośredniego powinny być stosowane w sposób możliwie najmniej naruszający dobra osobiste osoby, w stosunku do której zostały użyte.
Zgodnie z art. 23 Ustawy o strażach gminnych z dnia 29 sierpnia 1997 r. (Dz.U.2019.1795 z póź. zm.) , strażnik w związku z wykonywaniem czynności służbowych korzysta z ochrony prawnej przewidzianej dla funkcjonariuszy publicznych.
Do obowiązków strażnika należy:
- przestrzeganie prawa, rzetelne, bezstronne i terminowe wykonywanie poleceń przełożonych,
- poszanowanie powagi, honoru, godności obywateli i własnej,
- zachowanie tajemnicy państwowej i służbowej,
- podejmowanie interwencji w sytuacjach zagrożenia życia, zdrowia lub mienia, a także w przypadku naruszenia dóbr osobistych ludzi,
- zachowanie uprzejmości i życzliwości w kontaktach z obywatelami, przełożonymi, podwładnymi oraz współpracownikami,
- stałe podnoszenie kwalifikacji zawodowych,
- zachowanie się z godnością w czasie pracy i poza nią.
- strażnik podczas wykonywania czynności służbowych jest obowiązany nosić umundurowanie, legitymację służbową, znak identyfikacyjny oraz emblemat gminy