Zgodnie z definicją niska emisja to wprowadzanie do środowiska zanieczyszczeń – produktów spalania paliw ciekłych, stałych lub gazowych ze źródeł emisji znajdujących się nie wyżej niż 40 metrów nad powierzchnią gruntu. Zanieczyszczenia te, to głównie pyły oraz szkodliwe gazy, które pochodzą z pieców domowych, środków komunikacji używających silników spalinowych oraz emisji przemysłowej. 
Niskie usytuowanie kominów ma kluczowe znaczenie, ponieważ to właśnie emisja z niskich kominów rozprzestrzenia się po najbliższej okolicy i najbardziej szkodzi okolicznym mieszkańcom. Do produktów spalania wpływających na występowanie niskiej emisji zaliczyć można metale ciężkie takie jak ołów, arsen, nikiel, kadm, gazy: tlenek węgla CO, dwutlenek węgla CO2, tlenki azotu NOX, dwutlenek siarki SO2, wielopierścieniowe węglowodory aromatyczne oraz dioksyny i pyły zawieszone PM10, PM2,5. Cechą charakterystyczną niskiej emisji jest to, że powodowana jest przez liczne źródła wprowadzające do powietrza niewielkie ilości zanieczyszczeń.
W dużych ciepłowniach i elektrowniach spala się znacznie więcej węgla niż w małych piecach, jednak prowadzony w nich proces spalania paliw jest w odpowiednich, monitorowanych na bieżąco warunkach, zapewniających bezpieczną utylizację zanieczyszczeń, które nie przedostają się do atmosfery. To małe kotłownie emitują najwięcej zanieczyszczeń w postaci pyłów i lotnych związków organicznych.
Dla wielu osób spalanie śmieci to darmowy sposób na pozbycie się odpadów, a niska emisja to obcy termin, który wydaje się ich nie dotyczyć. Często sami przymykamy oko na takie postępowanie nie chcąc naruszać dobrych relacji z najbliższym otoczeniem tłumacząc się sąsiedzką solidarnością. Niestety palenie śmieci w celach grzewczych jest powszechnie spotykanym zjawiskiem w okresie zimowym. W wielu gospodarstwach domowych jest to najtańszy sposób na ogrzanie domu. Polacy produkują rocznie około 10 mln ton odpadów, a wiele osób wciąż widzi w nich bezpłatny materiał opałowy.
Przykłady, czym Polacy palą w piecach, a nie powinni, czyli czego nie wolno spalać:
– opakowań po farbach, lakierach,
– opakowań po rozpuszczalnikach lub środkach ochrony roślin,
– papieru bielonego związkami chloru z nadrukiem farb kolorowych,
– odzieży, obuwia,
– przedmiotów z tworzyw sztucznych, butelek, pojemników oraz toreb foliowych,
– sztucznej skóry,
– zużytych opon i innych odpadów z gumy,
– elementów drewnianych pokrytych lakierem lub impregnowanych.
Domowe piece nie są przystosowane do spalania odpadów, gdyż nie posiadają odpowiednich filtrów, a temperatura spalania w nich osiągana jest zbyt niska by skutecznie spaliły się wszystkie zanieczyszczenia. Oprócz emisji niebezpiecznych substancji podczas spalania śmieci powstaje też ryzyko zaczadzenia spowodowane zapchaniem się przewodów kominowych.
Toksyczne substancje, wydzielane podczas niskiej emisji, osiadają na roślinach, w glebie, pogarszają stan zieleni, powodują zakwaszenie i skażenie metalami ciężkimi gleb i wód, podtruwają ludzi i zwierzęta.
Wdychanie szkodliwych substancji może powodować choroby układu oddechowego, zaburzenia rytmu serca, niewydolność krążenia, alergię, astmę oraz zwiększyć ryzyko zachorowania na raka. Niestety problemy zdrowotne ujawniają się najczęściej dopiero po kilku lub kilkunastu latach przyjmowania nawet niewielkich dawek trujących substancji.
Przykładowe skutki spalania odpadów:
– tlenek węgla wiąże czerwone ciałka krwi i utrudnia transport tlenu w organizmie,
– chlorowodór tworzy z parą wodną silnie żrący kwas solny,
– dwutlenek siarki powoduje trudności w oddychaniu,
– pyły z metalami ciężkimi powodują zagrożenie białaczką,
– tlenki azotu podrażniają i uszkadzają płuca,
– dioksyny i furany mają działanie alergiczne, uszkadzają płody, strukturę kodu genetycznego oraz powodują nowotwory wątroby i płuc.
W kotłowniach domowych można spalać wyłącznie paliwa przeznaczone do danego rodzaju pieca. Są to:
– węgiel,
– gaz,
– olej opałowy,
– drewno, biomasę,
– pelety z biomasy,
– brykiety z biomasy.
Sposoby ograniczania niskiej emisji:
Wymiana pieca na bardziej wydajny i przyjazny dla środowiska.
Korzystanie z węgla wysokokalorycznego (o wysokiej wartości opałowej) – to nie tylko bardziej ekologiczne, ale także tańsze. Należy unikać palenia węglem najniższej jakości – miałem, pyłem lub o dużej zawartości siarki.
Podłączenie domu lub mieszkania do sieci ciepłowniczej.
Oszczędzanie energii i wykonanie termomodernizacji domu np. wymiany grzejników, okien, docieplenia ścian.
Stosowanie odnawialnych źródeł energii tj. biomasy, energii słonecznej lub wiatrowej, geotermia.
Stosowanie wspólnych dojazdów do szkoły/pracy w celu ograniczenia liczby samochodów poruszających się po ulicach.
Jeżdżenie rowerem lub spacerowanie zawsze, gdy jest to możliwe.
Wyłączanie silnika w samochodzie, kiedy jest to możliwe np. czekając na zmianę świateł, przejazd pociągu.
Ekonomiczna jazda samochodem np.: hamuj silnikiem, nie przewoź zbędnego obciążenia, sprawdzaj ciśnienie w oponach, unikaj podróży samochodem na trasach poniżej 7 km.